Sau một ngày nghỉ lễ 10.3 “Giỗ Tổ Hùng Vương”, bản thân tôi cảm thấy không được khoẻ cho lắm vì đã nạp một lượng khá khá thứ nước màu vàng vàng có bọt mà mọi người hay gọi là bia nên sáng nay đầu óc có vẻ còn lân lân. Nhưng Sếp yêu cầu viết bài nên đành mượn tạm bài viết của tác giả Cornell Overfield trên Tạp chí SIR (nổi tiếng về châm biếm) mà tôi cho là có rất nhiều thông tin khá thú vị nên hôm nay, tôi xin giới thiệu với các bạn câu chuyện về chiếc bút ký ở thế kỷ 20 như sau:
Đôi khi người ta nói rằng lịch sử được viết bởi những người chiến thắng, nhìn ra rằng nó thực sự được viết bằng một cây bút ký.
Sau khi đàm phán quanh co, thời điểm đỉnh cao của bất kỳ hiệp ước hay một điều luật nào là thời điểm ký kết. Những cái bắt tay và hình ảnh các lãnh đạo trong các hội nghị thượng đỉnh quốc tế thường xuyên là thông tin nổi nhất trong các bản tin, trong khi bút viết và mực thường được ít được nhắc đến. Chiếc bút máy được ra đời trong những năm 1910 và xu thế ngày càng ít được sử dụng vì sự ra đời của chiếc bút bi (BIC).
Tuy nhiên, trong hoạt động ngoại giao của thế giới vẫn bám vào sự sang trọng và tính ưu việt của một chiếc bút máy. Trong khi đó Henry Luce – vào thời điểm này là một chủ bút có quyền lực ở Mỹ, người sáng lập ra tạp chí Fortune năm 1930 hình dung thế kỷ 20 là thế kỹ người Mỹ. Còn tôi thì hy vọng trò đùa vui nhộn này trong suốt một trăm năm qua sẽ thuyết phục bạn rằng thế kỷ này không phải là của người Mỹ, mà là sự kế tục của những cây bút ký.
Chiến tranh thế giới thứ nhất nổ ra như một chất xúc tác cho những tiến bộ về công nghệ không chỉ trên chiến trường, mà còn trong lĩnh vực bút mực. Bút máy trong thời gian này đã được sử dụng một cách rộng rãi và phổ biến ngay trong cả những hầm ngầm mặt dù thế giới vẫn diễn ra những cuộc tấn công dồn dập của Mặt trận phía Tây. Nhưng việc những bút máy mong manh và bị rò rỉ đã được phát triển trong thế kỷ 19 là kém phù hợp ở thời điểm hiện tại. Chính vì vậy, mô hình Studier và mực khô đã nhanh chóng được phát triển, và cả hai đã chứng minh là những phát minh lớn đối với những nhân loại và những người yêu bút luôn luôn muốn sở hữu trong bộ sưu tập của mình tại nhà. Ngoài các mô hình mới, các công ty bút tung ra các quảng cáo mới, nhấn mạnh tầm quan trọng của bút trong cả chiến tranh và hòa bình. Năm 1919, hãng bút Waterman xuất bản một cuốn sách Peace mang Waterman “Ideal” và một hiệp ước hòa bình, trong khi ở Mỹ, Parker chạy quảng cáo miêu tả có thể đổi vũ khi để đổi lấy bút.
Chiến tranh thế giới thứ nhất sẽ không phải là duy nhất nếu không có chiến tranh lần thứ hai. Hoa Kỳ buột phải tham gia vào cuộc chiến này từ việc tấn công vào Trân Châu Cảng của Nhật Bản. Các thượng nghị sỹ rời Quốc hội mà không có sự lựa chọn nào khác ngoài việc đồng ý cho Tổng thống Franklin Roosevelt một tuyên bố chiến tranh chống lại Nhật Bản, và một vài ngày sau đó là Đức. Suốt trong khoảng thời gian đó, Roosevelt được đồn đại là làm bất ký việc gì cũng điều liên quan đến cây bút ký trong tay và thỉnh thoảng ông còn phải mượn bút ký của nhân viên mà Ông đã tặng cho họ trước đó. Việc này có thể chỉ ra rằng đã đến lúc phải nghiêm túc nghiên cứu về một chiếc bút trang nghiêm hơn. Trong khi đó chắc chắn rằng là phải sự hiện diện của chiếc bút trong những bức ảnh này lịch sử này. Chiếc bút ký ông sử dụng để tuyên chiến với Đức và Nhật Bản, có thể chúng là những cây bút sử dụng mực Ấn Độ hoặc quầy bút Wahl-Eversharp.
Cũng giống như hai nét chữ của một cây bút được viết ra để bắt đầu cuộc chiến tranh của Hoa Kỳ, vì vậy cũng có hai trận đánh để kết thúc chiến tranh. Eisenhower “là một vị tướng 5-sao trong Lục quân Hoa Kỳ và là Tổng thống Hoa Kỳ thứ 34 từ năm 1953 đến 1961” lúc này có đặc quyền ký kết thỏa thuận đình chiến với Đức đã sử dụng chiếc bút ký Parker 51 huyền thoại để phong ấn chiến thắng một phần bởi P-51 Mustang trong bầu trời. Lúc này thương hiệu bút Parker đã được đề cao với một số sản phẩm tuyệt vời khi Tướng Douglas MacArthur (1880 – 1964) là một trong những danh tướng lỗi lạc nhất trong lịch sử của nước Mỹ đã sử dụng Parker Duofold của vợ ông để ký kết sự đầu hàng vô điều kiện của Nhật Bản.
Vào những năm sau đó, các tổng thống Mỹ đã tìm cách trấn an người dân Mỹ về sự đối lập với Liên bang Xô Viết và đã sử dụng đồng nhất các cây bút ký Esterbrook (thương hiệu bút nổi tiếng của Anh thời bây giờ) để ký các điều luật và hiến pháp. Mặc dù các chi tiết như màu sắc và kiểu ngòi đã được thay đổi từ Chủ tịch sang Tổng thống, nhưng về thiết kế cơ bản giống như vậy đã được sử dụng từ lúc Truman cho phép hành động quân sự ở Hàn Quốc hay để Johnson ký Đạo luật Dân quyền thành luật.
Riêng trong một thời gian dài Nữ hoàng Elizabeth chiếc bút ký Bà sử dụng là chiếc bút Parker 51 rất đáng tin cậy với thân bút màu đỏ tía và nắp bút phủ đầy vàng. Mặt dù có đôi lần bà phá vở sự yêu thích của mình bằng cây bút Montblanc trong những sự kiện ngoại giao bất khả kháng. Nữ hoàng được cho là người đã có nhiều thập kỷ trung thành với cây bút do nước Anh tạo ra. Với bầu chứa mực lớn có nghĩa là cây bút này sẽ không bị hết mực khi Bà lên danh sách khách mời cho những năm tháng của mình, trong khi ngòi bút được thiết kế theo kiểu trùm đầu sẽ được tháo rời khỏi cây bút nhanh chóng khi cần thiết.
Ngược lại, David Cameron đã đi đến những nơi đã chuẩn bị sẵn sàng và có những lần Ông phải sử dụng cây bút ký Platinum Preppy với giá $ 5 dùng một lần. Có lẽ Anh ta nên đọc nhãn trên cây bút này cẩn thận hơn một chút và chuẩn bị nhiều hơn một chút trong cuộc chạy đến phiếu bầu Brexit trong mùa hè vừa rồi. Tuy nhiên, thông qua việc bỏ phiếu để rời khỏi EU, cử tri Anh nói rằng điều duy nhất dùng một lần hơn bút của Cameron là chính Cameron.
Đi qua bất kỳ sân bay nào trên thế giới và tôi sẽ cược lớn với bạn là bạn sẽ thấy biểu tượng Montblanc ở khắp nơi. Trong thực tế, những cây bút này giống như Canada Goose hay Pumpkin Spice Latte: đắt đỏ và cơ bản. Đây là cây bút mà các nhà ngoại giao đón nhận khi họ đến sân bay trên đường đến đỉnh đầu tiên và muốn hòa nhập. Với một cây bút Montblanc Meisterstück phổ biến 149, Putin hoàn thành việc sáp nhập Crimea. Có lẽ Trump có thể cảm ơn người bảo trợ của mình bằng một chiếc Pelikan M1000 hay Pilot Nakaya đẹp mắt?
Cornell Overfield là một người đam mê bút và thích viết trên giấy Tomoe River, ông là nhà nghiên cứu quan hệ và lịch sử quốc tế nổi tiếng trên thế giới.
Nguồn: www.thegioibut.com dịch và hiểu chỉnh sang tiếng Việt từ tác giả Cornell Overfield trên trang http://www.sirjournal.org.